W języku niemieckim rzeczowniki występują w trzech rodzajach: męskim, żeńskim i nijakim.

Rodzaj rzeczownika często jego rodzajowi naturalnemu, tj. płci człowieka lub zwierzęcia, które dany rzeczownik określa, np.

rodzaj męski
der Mann - mężczyzna
der Lehrer - nauczyciel

rodzaj żeński
die Tochter - córka
die Frau - kobieta

Warto też pamiętać, że rodzaj rzeczownika w języku niemieckim nie musi pokrywać się z jego rodzajem w języku polskim.

die Blume (kwiatek)
die Seife (mydło)
das Buch (książka)
das Heft (zeszyt)

W języku niemieckim istnieją grupy rzeczowników, obejmujące rzeczowniki jednego rodzaju.

Rodzaj męski:

- rzeczowniki będące określeniem osób i zwierząt rodzaju męskiego, np. der Spanier (Hiszpan), der Verkäufer (sprzedawca), der Trainer (trener), der Onkel (wujek), der Hahn (kogut)

- nazwy pór roku, miesięcy, dni tygodnia i większości pór dnia, np. der Frühling (wiosna), der Dezember (grudzień), der Montag (poniedziałek), der Morgen (ranek)
Wyjątki
die Nacht (noc), die Mitternacht (północ), das Jahr (rok), das Wochenende (weekend), die Woche (tydzień)

- marki samochodów: der Škoda, der Volvo

- nazwy stron świata, wiatrów i opadów atmosferycznych, der Osten (wschód), der Süden (południe), der Föhn (wiatr halny), der Monsun (monsun)

- nazwy alkoholi, np. der Wein (wino), der Sekt (wino musujące), der Champagner (szampan)
Wyjątek
das Bier (piwo)

- rzeczowniki zakończone sufiksami: -ant, -(i)ent, -eur, -ig, -ismus, -ist, -ling, -or oraz większość rzeczowników z sufiksem -er: der Musikant (muzykant), der Patient (pacjent), der Kontrolleur (kontroler), der Honig (miód), der Humanismus (humanizm)

Rodzaj żeński:

- rzeczowniki oznaczające osoby płci żeńskiej oraz osobniki żeńskie u zwierząt, np. die Polin (Polka), die Dichterin (poetka), die Erzieherin (wychowawczyni), die Enkelin (wnuczka)

- nazwy drzew i kwiatów, np. die Erle (olcha), die Eiche (dąb), die Tanne (jodła)
Wyjątki
der Ahorn (klon), das Veilchen (fiołek), das Vergissmeinnicht (niezapominajka)

- wiele nazw owoców, np. die Banane (banan), die Pflaume (śliwka), die Orange (pomarańcza)
Wyjątki
der Pfirsich (brzoskwinia), der Apfel (jabłko)

- nazwy rzek, np. die Oder (Odra), die Themse (Tamiza), die Donau (Dunaj)
Wyjątki
der Rhein (Ren), der Main (Men), der Inn (Inn), der Neckar (Neckar)

- rzeczowniki zakończone sufiksami: -age, -anz, -e, -ei, -(i)enz, -heit, -in, -(at)ion, -(i)tät,-keit, -schaft, -ung, -ur, np. die Reportage (reportaż), die Eleganz (elegancja), die Falle (pułapka), die Bücherei (biblioteka), die Konsequenz (konsekwencja), die Gesundheit (zdrowie)

Rodzaj nijaki:

- rzeczowniki będące określeniem osobników młodych, niedorosłych, np. das Fohlen (źrebię), das Küken (pisklę), das Kalb (cielę)
Wyjątek
der Welpe (szczenię)

- nazwy pierwiastków chemicznych i metali, np. das Helium (Hel), das Kalium (potas), das Messing (mosiądz)

- rzeczowniki oznaczające kolory, np. das Grün (zieleń), das Rot (czerwień)

- rzeczowniki utworzone od innych części mowy, np. das Lernen (uczenie się), das Deutsche (język niemiecki)

- rzeczowniki zakończone sufiksami zdrabniającymi -chen i -lein, np. das Häuschen (domek), das Bällchen (piłeczka)

- rzeczowniki z prefiksem (przedrostkiem) Ge-, np. das Gemälde (obraz), das Gebäck (wypiek), das Gepäck (bagaż)
Wyjątki
der Geschmack (smak), der Geruch (zapach), die Geschichte (historia)

- rzeczowniki zakończone sufiksami: -tum, -zeug, -ment, -um, np. das Eigentum (własność), das Spielzeug (zabawka)

Materiał powstał na podstawie: Niemiecki Gramatyka